bij gebruik van donormateriaal.
Het gebruik van donormateriaal, zoals donorsperma of donoreicellen, brengt belangrijke juridische aspecten met zich mee. Het is essentieel om goed geïnformeerd te zijn over je rechten en plichten als donor, wensouder of degene die gebruik maakt van donormateriaal. Deze pagina biedt inzicht in de wet- en regelgeving rondom donoren, de rechten van kinderen die met donormateriaal zijn verwekt, en de wijzigingen die per 1 april 2025 van kracht zijn.
Sinds 1 juni 2004 is de Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting (Wdkb) van kracht. Deze wet zorgt ervoor dat kinderen die zijn verwekt met donormateriaal het recht hebben om hun biologische afkomst in te zien. Vanaf de leeftijd van 16 jaar kunnen zij identificerende informatie over de donor opvragen. De wet verplicht klinieken om gegevens van donoren, zoals medische en persoonlijke informatie, goed te registreren en beschikbaar te stellen voor kinderen die met donormateriaal zijn verwekt. Dit heeft belangrijke gevolgen voor zowel donoren als wensouders.
Rechten en plichten van de donor →
Inzage in gegevens: Kinderen die met behulp van donormateriaal zijn verwekt, hebben recht op informatie over hun donor. Vanaf 12 jaar kunnen zij niet-identificerende gegevens opvragen, zoals het beroep of de afkomst van de donor. Vanaf 16 jaar hebben zij recht op identificerende informatie, zoals de naam, geboortedatum en woonplaats van de donor (voor Nederlandse donoren).
Beperking van het aantal gezinnen: In Nederland mag een donor per donorbank maximaal 12 gezinnen helpen. Dit aantal is bedoeld om te voorkomen dat er te veel kinderen van één donor worden geboren.
Wettelijke moeder: De vrouw die het kind baart, wordt altijd de wettelijke moeder, ook als zij geen genetische band met het kind heeft, bijvoorbeeld bij gebruik van donoreicellen.
Duomoeder: De vrouwelijke partner van de biologische moeder kan zonder gerechtelijke procedure juridisch ouderschap verkrijgen, als zij in een huwelijk, geregistreerd partnerschap of samenlevingscontract met de moeder leeft. Meer info op de website van Rijksoverheid.nl
Gezag en andere rechten: Als de vrouw die het kind baart, de enige juridische ouder is, heeft zij het recht over de naamgeving, nationaliteit, betalingsplicht, en erfrecht. De vrouwelijke partner kan dit recht krijgen door bijvoorbeeld samen te leven in een huwelijk of geregistreerd partnerschap.
Vanaf 1 april 2025 is er een belangrijke wijziging in de Wdkb in werking getreden. De belangrijkste wijziging is dat iedere donor gekoppeld wordt aan 12 moedercodes, oftewel het aantal gezinnen waarvoor de donor beschikbaar is. Dit betekent dat de donor maximaal aan 12 gezinnen mag helpen. Zodra het aantal van 12 moedercodes bereikt is, mag deze donor niet meer worden ingezet voor behandelingen in Nederland.
Wat betekent dit voor jouw behandeling?
Het gebruik van donormateriaal is geregeld door een strikte wetgeving die ervoor zorgt dat kinderen die via een donor zijn verwekt het recht hebben om hun biologische afkomst te achterhalen. Het is belangrijk om op de hoogte te zijn van de juridische aspecten en de veranderingen die per 1 april 2025 van kracht geworden zijn. Bespreek je situatie altijd met je kliniek om te zorgen dat je behandeling soepel verloopt en dat je volledig voldoet aan de nieuwe wetgeving.
Meer informatie?
Heb je vragen, wil je meer informatie over het doneren of bestellen van donormateriaal? Neem gerust contact op met onze donorbank.
Ons gespecialiseerde team staat klaar om je te helpen en te begeleiden bij elke stap van het proces.